یکی از بازارهایی که بواسطه جهش نرخ ارز، جهش‌های عجیب و غریبی را در این روزها تجربه کرده است، بازار موبایل و قطعات الکترونیکی است.
مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که بازار موبایل همگام با نرخ ارز و در مواردی از قبیل گوشی‌های آیفون حتی فراتر از رشد نرخ ارز رشد کرده‌اند. این در حالیست که مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اخیرا ضمن اشاره به نرخ‌سازی‌های غیرواقعی برخی کانال‌های تلگرامی درخصوص نرخ ارز گفته بود: واردات با نرخ دلار خیابانی انجام نمی‌شود خودروسازان، تولیدکنندگان و… مواد اولیه مورد نیاز وارداتی را با دلار 57 هزار تومانی نخریده‌اند که بخواهند محصولات خود را با نرخ دلار 57 هزار تومان بفروشند.
مشخصا بررسی بازار محصولاتی و گزارشات میدانی که سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس به آن اشاره داشت، نشان می‌دهد که برخلاف گفته‌های او بخشی از اجناس وارداتی در این روزها رشدی همگام با رشد نرخ ارز در بازار غیررسمی را تجربه کرده‌اند.
لازم به ذکر است که سازوکار و رویه‌های تجارت خارجی طبق سیاست‌هایی که در این سال‌ها توسط سیاستگذار گذاشته شده است عملا بستری فراهم کرده است که بلافاصله با رشد نرخ ارز در بازار آزاد، کالاهایی که ارز وارداتی آنها، به نرخ پایین‌تر (مثلا نرخ نیما) بوده‌اند نیز همگام با رشد نرخ ارز غیررسمی رشد کنند. واردات از محل صادرات خود گفتنی است تاکنون واردات از محل صادرات خود یکی از رویه‌های واردات قانونی به کشور بود که پس از سال 1397 و به دنبال محدودیت‌های ارزی بوجود آمد.
براساس این قاعده، شرکت‌های صادرکننده می‌توانند ارز حاصل از صادرات خود را برای تأمین کالاهای مورد نیاز خود استفاده کنند و یا اینکه این ارز را در اختیار یک واردکننده دیگر قرار دهند تا واردات کالاهای غیرمرتبط با آن صنعت را انجام دهد. همین مسئله خود به یک رانت بسیار عظیم در ساختار تجارت خارجی ایران تبدیل شده بود چرا که هر واردکننده‌ای که ارتباط بیشتری با شرکت‌های صادرکننده به ویژه صادرکنندگان بزرگ داشته باشد، دسترسی بیشتری به ارز به منظور واردات کالاهای مصرفی خاص مانند گوشی‌های هوشمند بالای 600 دلار و خودروهای خارجی داشت.
لازم به ذکر است که برخی مدل‌های گوشی‌های آیفون 13 که دقیقا با همین رویه وارد شده‌اند، هم اکنون با نرخ ارز 60 تا 80 هزار تومانی قیمتگذاری می‌شوند. دقیقا بواسطه همین رویه در تجارت خارجی است که عملا شاهد چسبندگی شدید کالاهایی همچون تلفن همراه به نرخ ارز بازار آزاد هستیم، و با کوچکترین نوسانی در نرخ ارز شاهد نوسان قیمت‌ها در بازار چنین کالاهایی خواهیم بود.
پایان خبر/
