با توجه به تحولات بازار کار کشور در سالهای اخیر، بررسی برخی شاخصهای آن میتواند حاوی اطلاعات مهم برای کارشناسان و فعالان این عرصه داشته باشد. اشتغال ناقص یکی از شاخصهای مهم بازار کار است و آمارها نشان از آن دارد که این شاخص رو به کاهش است.
به عبارتی این افراد به دلایل مختلف مجبور هستند کمتر از میزان استاندارد در هفته کار کنند. کار این افراد تحت عنوان اشتغال ناقص شناخته میشود، چرا که کمتر از 44ساعت در هفته کار میکنند.به طور خلاصه میتوان گفت که اشتغال ناقص تحت تاثیر سطح تولید، مناسبات سرمایهداری و نیروی کار فصلی است. شرایط اقتصادی و تحریمهای آمریکا باعث شده برخی از بنگاههای اقتصادی تعطیل و تعدادی نیز تولید خود را کاهش دهند و این امر موجب کاهش ساعت کار و اشتغال ناقص شده است.
مناسبات سرمایهداری کشورها یکی از مهمترین دلایل اشتغال ناقص است که در سالهای اخیر این روال در کشور ما نیز پیش گرفته شده است. به این شکل که برخی از کارفرماها برای اینکه به تعهدات خود عمل نکند از نیروی کار نیمه وقت استفاده میکند. این کارفرماها برای پرداخت نکردن حقوق و مزایا و تعدیل نیروی کار خود از نیروهایی کار موقت و ساعت محدود استفاده میکنند. در شرایطی که درآمد افراد شاغل تمام وقت کفاف زندگی آنها را نمیدهد و برای کسب درآمد بیشتر به شغلهای دوم و سوم رو میآورند در مقابل برخی حاضر میشوند با دستمزد و ساعت کار کمتر و بدون مزایا به صورت نیمه وقت کار کنند و در برخی موارد در آمارگیریها به عنوان شاغل محسوب میشوند.
کار فصلی همچون کشاورزی و بنایی هم از شاخصهای موثر در اشتغال ناقص است. به این شکل که نیروی کار در حوزه کشاورزی بسته به فصل کشت و زرع کار میکنند و پس از اتمام این دوره بیکار میشوند. نتایج طرح آمارگیری نیرویکار پاییز 1401منتشر شد. بررسی نرخ بیکاری افراد 15ساله و بیشتر نشان میدهد که 8.2 درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بودهاند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل ( پاییز 1400) ، � .0.7درصد کاهش یافته است.
سهم اشتغال ناقص نشان می دهد که 9.5 درصد جمعیت شاغل 15ساله و بیشتر دارای اشتغال ناقص بوده اند. این شاخص در بین مردان بیشتر از زنان و در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری بوده است. سهم اشتغال ناقص در پاییز 1401 نسبت به فصل مشابه سال قبل1.1 درصد کاهش پیدا کرده است.
پایان خبر/